Verschillen tussen de grondkoers en de kompaskoers
Er is een verschil tussen de kompaskoers en de grondkoers, deze kunnen behoorlijk van elkaar afwijken. De verschillen zijn te verklaren door onderstaande vier dingen.

Deviatie
De deviatie komt door verstoring van stalen schepen. Het metaal van het schip is zelf ook een beetje magnetisch en dit veroorzaakt een verstoring in het magnetisch veld. Dit effect treedt dus niet op bij boten van hout of van polyester. De afwijking is voor ieder schip anders en de afwijking varieert met een vaste waarde afhankelijk van de voorliggende koers. De voorliggende koers is de daadwerkelijke richting van het voorsteven van het schip, oftewel de kompaskoers.
Deviatietabel
De afwijking door het metaal kan je compenseren met een voor jouw boot specifieke deviatietabel (ook wel stuurtafel genoemd), deze moet dus specifiek voor jouw schip worden opgesteld. Je kan deze correctietabel alleen gebruiken voor correctie bij een vast kompas, omdat de deviatie op iedere plek op het schip anders kan zijn.
Deviatie bij een handkompas
Een handkompas heeft natuurlijk ook last van dit verstorend magnetische veld, maar je weet niet hoeveel. Let hier goed op bij je Vaarbewijs Examen, in dat geval stel je de deviatie op nul.
Alles leren voor je Vaarbewijs 2?
- Wil je ook weten wat de invloed is van de variatie?
- Hoe beïnvloedt de drift en de stroming jouw koers?
- Hoe kan je een stuurtafel gebruiken?
- Wil je kunnen rekenen met de koersformule?
Ook je Vaarbewijs 2 halen? Start nu direct!
Meer lezen?
Veel gestelde vragen
De kompaskoers is de koers die je vaart op basis van het kompas op je schip.
De grondkoers is de koers die je vaart ten opzichte van het aardoppervlak.
Een kompas toont afwijkingen door de variatie, deviatie, wind en stroming.
De variatie is het verschil tussen de magnetische noordpool en de geografische noordpool. De variatie is afhankelijk van je positie op de aarde. De variatie wijzigt per aantal jaren.
Deviatie is een fout op je kompas die wordt veroorzaakt door de omgeving op het schip zelf (o.a door metaal en elektronica). De deviatiefout is afhankelijk van je koers en is een vast getal.
De drift is de verlijering (het wegwaaien) van een boot veroorzaakt door de wind.
De ware koers (WK) wordt gegeven door de koersrichting op je kompas, de stand van het vaartuig. Ten opzichte van de grond heb je een afwijking door drift en stroming.
De behouden ware koers (BWK) is de koers die je op een kompas vaart inclusief de drift. Ten opzichte van de grond heb je een afwijking door de stroming.
De voorliggende koers is de koers die je afleest op je kompas.
Een stuurtabel of deviatietabel corrigeert een vast kompas voor de deviatie. Een stuurtabel corrigeert per koers en is voor ieder schip anders.