Lichten en dagmerken

Herken het boottype via optische tekens

Aan de hand van de lichten en dagmerken op een boot kan je zien wat voor type boot het is, dit is belangrijk om te bepalen wie voorrang heeft. De bootverlichting is dus niet bedoeld om zelf beter te kunnen zien. Overdag maken boten gebruik van onverlichte dagmerken, maar bij slecht zicht moet ook de verlichting worden gevoerd.

Lichten en dagmerken

Standaard basisverlichting

Verlichting moet na zonsondergang, maar ook overdag bij slecht zicht worden gevoerd. Motorboten en zeilboten en kleine en grote schepen voeren allemaal specifieke verlichting, aan de hand van deze verlichting kan je zien met welk type schip je te maken hebt. Er wordt gebruik gemaakt van boordlichten, heklichten, toplichten en allerlei kleuren aan combinaties van aanvullende verlichting.

Schepen hebben de volgende standaard basisverlichting, maar er zijn tal van uitzonderingen:

  • Een groen boordlicht aan stuurboord (zichtbaar onder een hoek van 112,5 graden)
  • Een rood boordlicht aan bakboord (zichtbaar onder een hoek van 112,5 graden)
  • Een wit toplicht aan de voorkant (zichtbaar onder een hoek van 225 graden)
  • Een wit heklicht aan de achterkant (zichtbaar onder een hoek van 135 graden)

 Je kan het toplicht en het heklicht nooit gelijktijdig zien.

Als je een schip recht van voren ziet, zal je dus de beide boordlichten en het toplicht zien. Zie je een schip van opzij, zal je één boordlicht en het toplicht zien. Als je een schip recht van achteren ziet, zie je alleen het heklicht. 

Het is makkelijk om de verlichting van vaarwegmarkering en navigatielichten uit elkaar te houden, want vaarwegmarkering heeft verlichting die aan en uit gaat en navigatieverlichting is altijd aan.

Een zeilboot heeft geen toplicht, maar zodra de zeilboot (ook) op motor vaart dan telt hij als een motorboot en moet hij ook een toplicht voeren.

Doe de Vaarbewijs 1 cursus bij Vaarbewijs Filmpjes als je alles wil leren over de verlichting van alle type schepen.

Alles leren voor je Vaarbewijs 1?

  • Wil je weten welke opties voor verlichting een motorschip allemaal heeft?
  • En dat alle bijzondere schepen zoals een visserschip, een duwboot en een veerpont unieke verlichting hebben?
  • Dat er ook dagmerken zijn die je overdag moet voeren?
  • En weet je hoe je schepen met gevaarlijke lading kan herkennen?

Ook je Vaarbewijs 1 halen? Start nu direct!

Meer lezen?

Veel gestelde vragen

Wat is een boordlicht?

De boordlichten van een schip zijn de navigatielichten die aan de zijkanten van het schip zijn geplaatst. Aan bakboord (de linkerkant van het schip) is het licht rood en aan stuurboord (de rechterkant van het schip) is het licht groen. Een motorschip voert dezelfde verlichting met daarbij een extra wit licht, het ‘toplicht’, ook wel ‘stoomlicht’ genoemd. Ook voor een zeilschip geldt: motor aan, toplicht aan.

Wat is een toplicht?

Een toplicht is een naar voren schijnend wit licht op een boot.

Wat is een heklicht?

Een heklicht is een naar achteren schijnend wit licht op een boot.

Wanneer heeft een zeilboot een toplicht?

Een toplicht is alleen voor motorboten verplicht. Maar als een zeilboot (ook) op motor vaart telt hij als een motorboot en is een toplicht verplicht.

Wat zijn de andere navigatielichten van een schip?

Naast de boordlichten (rood aan bakboord en groen aan stuurboord) heeft een schip ook andere navigatielichten. Overeenkomstig het Binnenvaartpolitiereglement bestaan de navigatielichten doorgaans uit: Toplicht: een mastlamp met de kleur wit, schijnend van recht vooruit tot 22,5 graden naar achter aan beide zijden; grote schepen voeren vaak een extra toplicht achter op het schip; Heklicht: een wit licht aan of bij het hek (achterschip) schijnend van recht achteruit tot 67,5 graden; dit dekt dus de hoek af die de andere lampen niet dekken.

Wat is een ankerlicht?

Een ankerlicht is een rondomschijnend wit licht ten teken dat een schip voor anker ligt.

Wanneer moet een boot zijn verlichting aan hebben?

Het is wettelijk verplicht om tussen zonsondergang en zonsopgang navigatieverlichting te voeren. Ook overdag met slecht zicht (door mist, regen of ander slecht weer) ben je genoodzaakt om de juiste navigatieverlichting te gebruiken.

Waarom zijn navigatielichten belangrijk?

Navigatielichten zijn belangrijk omdat ze de zichtbaarheid van het schip verhogen en het risico op aanvaringen verminderen. Daarnaast helpen ze om te bepalen welke richting het schip opvaart. Aan de navigatieverlichting is tevens het type schip te herkennen, wat in verband met de voorrangsregels erg belangrijk is.

Hoe kan ik de navigatielichten van een schip herkennen?

Als je een schip van recht opzij ziet, zal je één boordlicht en het toplicht zien. Als je een schip recht van achteren ziet, zie je alleen het heklicht. De hoek waaronder de navigatielichten zichtbaar zijn overlappen een klein beetje. Aan de optische tekens (=zichtbare tekens) kan je herkennen wat voor soort schip er verderop vaart. Elk schip heeft zijn eigen soort navigatieverlichting. De navigatieverlichting van een zeilschip is weer anders dan de navigatieverlichting van een motorschip.

× Vragen?