De 25 beste tips voor zeilen in Kroatië

Ga je voor het eerst zeilen in het buitenland? Lees deze 25 tips en je geniet van een heerlijke zeilvakantie en je komt weer veilig thuis. Bij Vaarbewijs Filmpjes leer je alles wat je nodig hebt om te slagen voor je Vaarbewijs Examen bij het CBR.

De Adriatische kust bij Kroatië is een prachtig zeilgebied. Mooi weer, een rustige gelijkmatige wind en overal mooie eilandjes en plaatsen. Het gebied is zeer geschikt voor gezinnen die voor het eerst in het buitenland op zeilvakantie gaan. Vaarbewijs Filmpjes heeft de beste tips voor zeilen in Kroatië voor jou op een rijtje gezet.

Tip 1: Heb de vereiste papieren

Voor zeilen in Kroatië moet je in het bezit zijn van je Vaarbewijs 1, Vaarbewijs 2 en het Basiscertificaat Marifonie (dat mag iemand anders dan de schipper zijn). Hier wordt op gecontroleerd, dus zorg dat je de pasjes en bewijzen bij je hebt. De Nederlandse pasjes zijn geldig in het buitenland. Vaarbewijs 1 is tevens ICC Inland Waters en Vaarbewijs 2 is tevens ICC Coastal Waters.

Als het al een tijdje geleden is dat je je Vaarbewijs gehaald hebt, dan kan je overwegen om alle theorie nog even door te nemen. Bij Vaarbewijs Filmpjes kan dit door het bekijken van leuke animatiefilmpjes. Sowieso is het niet aan te raden om een boot te huren zonder vaarbewijs.

Tip 2: Zorg voor een schipper met zeilervaring

Vreemd genoeg is het niet verplicht om praktische zeilervaring te hebben. Je kan een boot van 20 meter huren en de zee opgaan, zonder ooit op een boot gezeten te hebben. Doe dit nooit! Al lijken de plaatjes heel idyllisch met dobberende bootjes in de zon, uiteindelijk vaar je op zee en kan het ook gaan stormen. De Bora is een bekende harde wind tot wel windkracht 8-9 die in Kroatië plotseling kan opsteken.

Praktijkervaring

En je moet dus gewoon kunnen zeilen en de basishandelingen op een zeilboot kunnen uitvoeren. Voordat je een grote boot huurt, zorg dan dat je minimaal één jaar zeilervaring hebt in Nederland. Op een kajuitboot en op de grotere wateren. Ook op het IJsselmeer kan zeilen al heel spannend zijn.

Voor noodgevallen -als er iets met de schipper gebeurt- is het altijd handig om een tweede persoon aan boord te hebben die de boot ook kan besturen. Deze tweede persoon hoeft niet in het bezit te zijn van een vaarbewijs.

Tip 3: Huur een grote boot in Zeeland

Als je nog nooit op een grote boot gezeild hebt, doe dan een dagtraining op een groot zeilschip in Zeeland. Je denkt misschien dat je lekker een dagje gaat zeilen, maar dat is niet het geval. Het belangrijkste wat je daar gaat leren is het varen op de motor en vooral het achteruit aanmeren. In vrijwel alle havens en steigers in Kroatië moet je achteruit invaren. Bij wind en stroming moet je heel erg wennen aan het achteruitvaren met een traag reagerende grote boot en dit doe je veel zelfverzekerder als je het een paar keer hebt kunnen oefenen. Daarnaast is een keer mossels eten ook heerlijk.

Tip 4: Ga in flottielje

Misschien wil je gewoon lekker alleen zeilen met je gezin, maar het zeilen in een flottielje heeft veel voordelen. Ook in een flottielje zeil je gewoon alleen en kan je helemaal je eigen vaarroute bepalen. De groep bestaat meestal uit zo’n 8 boten. Je bent ook tot niets verplicht, een flottieljeleider geeft advies (maar is ook nergens voor verantwoordelijk). Zeilen in een flottielje ontzorgt. Je vertrekhaven en aankomsthaven zijn bekend en er wordt een ligplaats voor je gereserveerd. Iedere ochtend krijg je een briefing over de weersverwachting, mooie ankerplaatsen en plekken om te eten. Daarnaast is het ook gewoon gezellig om de zeildag na te bespreken met iemand anders dan met je gezin. En niet in de laatste plaats geeft het een veilig gevoel, dat je in geval van nood iemand kan bereiken met veel zeilervaring en die de plaatselijke situatie goed kent.

Tip 5: Neem de flottieljeleider aan boord als je niet kan zeilen

Bij veel organisaties is het zelfs mogelijk om een zeilvakantie te boeken zonder enige zeilervaring. De flottieljeleider vaart dan met jou mee aan boord. Afhankelijk van je wensen kan je zelf actief meezeilen of gewoon lekker niks doen. Dit is de ideale manier om te leren zeilen. De kosten zijn vaak niet hoger, omdat de flottieljeleider sowieso al moet meezeilen en zo een extra boot met de groep mee kan. Je hebt natuurlijk wel een vreemd iemand aan boord die je moet voorzien van eten en drinken. Meer over het sturen van een boot kan je leren in de cursus van Vaarbewijs Filmpjes.

Tip 6: Hou het gezellig

Ondanks dat charterschepen groot zijn en ingericht zijn voor één of twee gezinnen of groepen van 10 personen, zit je toch één of twee weken hutje mutje opelkaar. Ongetwijfeld gaan er dingen mis tijdens de reis en gebeuren er onverwachte zaken op zo’n boot. Maak van te voren afspraken met elkaar hoe je de vakantie voor je ziet. De één wil graag zoveel mogelijk zeilmijlen maken en de ander wil veel ankeren en zwemmen. En niet iedereen vindt zeilen met windkracht 6 leuk op een schuine boot met opspattend boegwater. Die ruzies kan je maar beter vast thuis hebben gehad.

Tip 7: Controleer je schip voor eerste vertrek

De eerste nacht slaap je meestal gewoon in de vertrekhaven. Zodra je het schip op kan, loopt iemand van de chartermaatschappij de boot met je na op beschadigingen en compleetheid. Doe dit ook zelf nog eens extra als je de eerste dag op de boot zit en maak van alle beschadigingen foto’s. En meldt dingen die je constateert gelijk aan de verhuurder. Het zijn boefjes en van alle niet gemelde schade krijg jij gewoon de rekening als je de boot weer terugbrengt.

Schade onderweg

Mocht je gedurende de reis zelf schade maken meldt dit dan gewoon direct, je bent ervoor verzekerd en je wil ook niet de huurders na jou in gevaar brengen. Bij terugkomst in je eindhaven laten ze zelfs een duiker onder je schip kijken of er beschadigingen onder water te zien zijn.

Tip 8: Let op bij de uitleg

Bij het onboarden krijg je een uitleg over alle onderdelen en apparatuur van het schip. Let goed op, maak aantekeningen en luister met je tweeën. De uitleg gaat nogal snel en dingen zijn slecht zichtbaar in al die kleine ruimtes. Daarnaast zijn er op zo’n grote boot nogal veel knopjes en hendeltjes, waarbij je sommige juist wel en sommige juist niet moet gebruiken. Loop na afloop alles zelf nog even goed na en schroom niet om extra uitleg te vragen. De verhuurder heeft zelf ook graag dat de boot weer heel terugkomt.

Tip 9: Gebruik de walstroom

De accu’s zijn groot genoeg om een dag mee te gaan, maar ze kunnen toch snel leegraken bij het gebruik van de koelkast (niet onbelangrijk bij 40 graden) of het veelvuldig douchen. Lang niet overal is walstroom, maar als dat wel zo is gebruik deze dan zoveel mogelijk, zodat de accu’s worden opgeladen. Soms moet je de kabel delen met andere schepen en is er niet altijd eentje beschikbaar. Meer over elektriciteit en bootaccu’s leer je in de cursus van Vaarbewijs Filmpjes.

Tip 10: Maak afspraken aan boord

Maak afspraken aan boord wie wat doet. Vooral bij het afvaren, aanmeren en ankeren zijn deze belangrijk. Veel havens in Kroatië zijn smal en druk en er is veel pleziervaart, ferries en vissersschepen. Zet een persoon in midden van de boot als er iemand op de boeg staat. Deze kan berichten doorgeven, omdat de afstand tot de schipper anders te groot is om elkaar te kunnen verstaan. Laat mensen die niks doen rustig in de kuip zitten en zorg dat kleine kinderen een zwemvest om hebben. Meer over reddingsvesten leer je in de cursus van Vaarbewijs Filmpjes.

Tip 11: Schipper laat je niet gek maken

Vooral de speciale verrichtingen zoals aanmeren, afvaren en ankeren zijn best spannend de eerste keren op een grote boot in een vreemd land. Laat je als schipper niet gek maken, bereid je handeling in gedachten goed voor en concentreer je bij de uitvoer. Iedereen aan boord weet het toch beter en tettert tegen je aan. Daarnaast staan de beste stuurlui aan wal, zoals de havenmeester, je flottieljegenoten en allerlei ander publiek. Keep calm, focus!

Tip 12: Oefen met de motor

Als je de eerste keer de haven uit vaart en op open water bent, neem dan even rustig de tijd om het vaargedrag van je boot te leren kennen. Heeft hij een rechtsdraaiende of linksdraaiende schroef? Wat is de draaicirkel? Hoe langzaam kan ik varen en toch nog bestuurbaar blijven? En vaar vooral een tijdje achteruit en ervaar hoe de boot dan reageert. Oefen het starten en stoppen van de motor een paar keer. Meer over het wieleffect leer je in de cursus van Vaarbewijs Filmpjes.

Andere apparatuur

Oefen ook even met de andere knopjes, zoals de eventueel aanwezige boegschroef en hekschroef en kijk hoe de GPS en de stuurautomaat werkt. Tip: Als je tijdens het varen plotseling merkt dat het stuur vast zit, dan heeft er ongetwijfeld iemand met z’n tengels aan de stuurautomaat gezeten.

Tip 13: Het zeilen in Kroatië

De meeste charterschepen zijn niet oversized qua zeiloppervlak. Over het algemeen hoef je dus niet bang te zijn dat je heel erg schuin gaat of heel snel moet reven. Meestal is er maar één grootzeil en één genua gemonteerd en hoef je onderweg niet van zeilen te wisselen. Het grootzeil is vaak reefbaar in de mast, dus dit is ook eenvoudig te doen. Let erop dat als je het zeil inrolt in de mast dit netjes en rustig gebeurt, als dit vast komt te zitten krijg je het niet meer eenvoudig los.

Tip 14: Achteruit aanmeren

Veruit het belangrijkste en spannendste van het zeilen in Kroatië is het aanmeren. In bijna alle havens moet je achteruit komen aanvaren en met de achterkant van het schip de steiger naderen. Schepen zijn niet gebouwd om achteruit te varen, dus het schip reageert vreemd en traag. Vaak duurt het 2 a 3 seconden voordat de boot begint te draaien als je het stuur draait. Als je bezig bent met een manoeuvre en je denkt het gaat niet goed, breek de manoeuvre dan gewoon af, zet de motor volle kracht vooruit en probeer het gewoon opnieuw.

De beste tips voor achteruit varen zijn:

• Ga tijdig achteruit varen als je nog de ruimte hebt. In de havens zelf kan je niet meer keren
• Hang een grote ronde boei achterop de boot, die voorkomt dat de achterkant de steiger raakt
• Kijk naar een uitwijkroute die je neemt als je de manoeuvre moet afbreken
• Ga met je rug naar het stuur staan en hou het stuur achter je vast. Als je dan naar rechts stuurt ga je naar rechts en als je naar links stuurt naar links, dat voelt logisch. Als je de gashendel naar voren duwt (die boot vaart dan in zijn achteruit) ga je voor jou naar voren en dat voelt ook natuurlijk.
• Hou het stuur altijd met 2 handen vast, zeker als je een bocht neemt. Er komen grote krachten op het roer tijdens het achteruitvaren, als je het stuur los laat klapt het om en krijg je het niet meer te pakken. Daarnaast kan je je arm breken als deze in het stuurwiel terecht komt.
• Hou vaart. Voor je gevoel moet je wat te hard aan komen varen. De boot heeft vaart nodig om bestuurbaar te zijn, helemaal tijdens het achteruit varen. Maar kom uiteraard ook niet overdreven te hard aanvaren.
• Gebruik de boegschroef indien deze aanwezig is, hiermee kan je nog een beetje bijsturen. Meestal is gebruik van een boegschroef niet nodig.
• Vaar door tot 1 meter van de steiger en zet de motor dan volle kracht vooruit om af te remmen. Je kan zo makkelijk binnen 1 meter afremmen. Probeer nooit met je handen de kant af te houden, dat gaat je niet lukken.

Tip 15: Moorings gebruiken

In Kroatië moet je de boot aan de steiger via moorings vastmaken. Dat is een ring in een betonblok onder water ter hoogte van de voorkant van de boot, aan deze ring zit een dikke lijn waarmee je je boot kan vastleggen. Bij de steiger drijft dan een dunne lijn, waarmee je de dikke lijn naar boven kan trekken. In veel havens krijg je hulp van de havenmeester of andere mensen die deze lijn aangeven vanaf de steiger. Anders moet iemand ter hoogte van het breedste gedeelte van het schip de lijn met een pikhaak uit het water trekken.

Je hebt zowel links als rechts iemand nodig die de mooringlijn oppakt, maar omdat je meestal eerst de loefzijde vastlegt kan dit dezelfde persoon zijn. Degene die de lijn pakt trekt deze omhoog en loopt langs en met deze lijn naar voren op de boot. De dikke lijn komt dan vanzelf uit het water en deze dikke lijn beleg je op de boot. Als je voor goed vast ligt kan je de motor nog even in zijn achteruit zetten om goed tegen de steiger aan te komen liggen. Wil je meer weten over het aanmeren in Nederland, doe dan de cursus bij Vaarbewijs Filmpjes.

Tip 16: Aanleggen aan de boei

Soms moet je aanleggen aan een boei midden op het water. Je moet dan de dinghy gebruiken om naar de kant te komen. Bovenop de boei zit een ring, waardoorheen je in eerste instantie een lijn kan vastmaken. Dit is echter niet heel stevig, bij harde wind kan de boei breken. Vaar rustig, het liefste tegen de wind in, naar de boei.

Laat iemand voorop de boot met een pikhaak de boei naar boven halen. Als dit mislukt, draai dan een rondje en probeer het gewoon opnieuw. Haal een lijn door de ring bovenop de boei, zodat je schip vast ligt en gooi de boei terug. Onderaan de boei zit een dikke lijn of ketting met een stevige ring, maak de boot uiteindelijk daaraan vast. Het handigste is om iemand daar naartoe te laten zwemmen of om de dinghy te gebruiken. Hou er rekening mee dat de boot gaat draaien rondom de boei door stroming en wind. Hou dus voldoende afstand van andere boten.

Tip 17: Ankeren

Anker losgooien

Tijdens het zeilen door Kroatië zal je veelvuldig even willen ankeren om te lunchen, borrelen of even lekker te zwemmen. Er zijn overal prachtige beschutte ankerplaatsen. Zoek een plekje op aan hogerwal, het liefste in een baai. Hou de weersverwachting in de gaten en hou er rekening mee dat de wind kan gaan draaien. Kroatië is rotsig en de eilanden bestaan vaak uit steile uit het water komende rotsen. Dat betekent dat je dicht naar de kant toe moet varen om de juiste ankerdiepte (3-5 meter) te krijgen.

Zet iemand voorop de boot die het anker laat zakken, dit gaat veelal elektrisch. Zodra het anker de bodem raakt dan vaar je langzaam achteruit terwijl de voorste man de ankerlijn verder laat vieren. Wacht tot het anker pakt, dit voel je als een schokje door de boot. En laat de ankerlijn 4 a 5x de diepte vieren.

Losbreken

Hou goed in de gaten dat het anker niet losbreekt. Zorg ervoor dat er altijd iemand aan boord is die de boot kan besturen en ga nooit allemaal tegelijk zwemmen. Als het anker losbreekt dan ben je ook gelijk helemaal los, omdat de afgrond zo steil is en drijf je meteen naar open water. Als dat gebeurt, start de motor, haal het anker op en probeer het gewoon nog een keer, desnoods op een andere plek.

Anker losvaren

Door de rotsen kan het anker heel erg vast komen te zitten, omdat deze achter een rots blijft haken. Vaak moet je een anker overvaren om hem los te krijgen. Als dit na een paar keer niet lukt, dan zit er niks anders op dan om naar beneden te duiken en het anker handmatig los te wrikken. Het is handig om jezelf met de pikhaak langs de ankerketting naar beneden te trekken. Meer over ankeren leer je in de cursus van Vaarbewijs Filmpjes.

Tip 18: Dinghy

De dinghy is een klein rubberbootje met een buitenboordmotortje om naar de wal te varen. Zorg tijdens het varen dat de dinghy goed vast zit, het liefste op het dek, maar je kan hem ook achter de boot meeslepen. Als je stilligt is het voor de kinderen superleuk om een beetje met de dinghy te spelen, maar let wel goed op dit is niet ongevaarlijk. Het blijft een motor en daar wil je niet met je arm of been inkomen.

Zorg ervoor dat kinderen goed weten hoe de motor werkt, gebruik het dodemanskoord (dit voorkomt dat je wordt overvaren door je eigen boot als je eraf valt), laat ze een zwemvest dragen en zorg dat ze uit de buurt van zwemmers blijven. Een dinghy is bedoeld voor max 2 volwassenen, het motortje is nauwelijks sterk genoeg voor meer. En als je er met meerdere mensen ingaat zal je niet de eerste zijn die met man en muis ten onder gaan.

Tip 19: Zeilen in Kroatië met kinderen

In Kroatië is het prima zeilen met kinderen. Het weer is over het algemeen rustig en omdat er veel eilanden zijn is er altijd wel wat te zien. Als je in een flottielje zeilt dan zeilen er vaak meerdere kinderen mee, dus als je aanlegt zijn er altijd wel speelkameraadjes. Het is geen garantie, maar in Kroatië kom je tijdens het zeilen vaak dolfijnen tegen. Als je geluk hebt zwemmen ze een tijdje met je boot mee en springen dan naast je uit het water. Soms komen ze af op motorgeluid of op muziek. En last but not least, de meeste boten hebben wifi aan boord en ook het 4G bereik in Kroatië (zelfs een paar kilometer uit de kust) is uitstekend.

Tip 20: Zonnebrand

De zon kan flink schijnen tijdens het zeilen in Kroatië en het water reflecteert alles nog eens extra. De boten zijn voorzien van een bimini (zonnescherm boven de kuip), maar toch zal je veel in de zon komen. Zorg voor een goede zonnebril, een waterproof zonnebrand met de hoogste beschermfactor en dunne kleding met lange mouwen.

Tip 21: Kom tijdig in de haven aan

Zorg dat je op tijd, uiterlijk aan het eind van de middag, op je plek van bestemming aankomt. In Kroatië is het eerder donker dan in Nederland en je wilt niet in het donker in een onbekende buitenlandse haven aankomen. Daarnaast is het ook gewoon druk en loop je de kans dat er voor jou geen plek meer is aan de aanlegsteiger.

Tip 22: Boodschappen en uiteten

Plan goed je boodschappen ook als je in flottielje zeilt. Soms meer je aan bij een stadje en is er geen probleem. Maar soms meer je aan bij een onbewoond eiland en is er helmaal niks. Per week zijn er vaak maar 1 a 2 echte supermarkten in de buurt en vergeet niet voldoende water in te slaan. Als je in een haven aanmeert dan betaal je (soms fors) havengeld. Maar er zijn ook allerlei kleinere aanlegplekken waar je gratis mag aanmeren (zolang er plek is), maar er wordt dan wel van je verwacht dat je gaat eten bij het restaurant bij de steiger. De kwaliteit van deze restaurants varieert van fantastisch tot complete halfrauwe octopussen op je bord.

Geld

Zorg dat je voldoende contant geld op zak hebt. Op veel eilanden is er geen mogelijkheid tot pinnen of betalen met een creditcard. (Of je moet heel graag willen afwassen).

Tip 23: Sanitair

De boten zijn voorzien van 1 tot soms wel 3 natte cellen, met een toilet die tevens als douche dienst doet. Ook hebben veel boten op het zwemdek een afspoeldouche. Op de aanlegplekken varieert het sanitair, in grotere havens bij de steden zijn uitstekende sanitaire voorzieningen, maar op kleine eilandjes is er meestal niks of een armetierig toiletje. Als je aan een boei ligt ben je op jezelf aangewezen, tenzij je met de dinghy naar een plaatsje kan varen.

Tip 24: Aftanken

De diesel in de tank is normaal gesproken ruim voldoende voor een week varen. Bij het inleveren van de boot moet de tank weer vol worden afgeleverd. Vaak is er in de buurt van de haven een tankgelegenheid waar je kan tanken, maar daar moet je soms uren wachten, vooral op de wekelijkse wisselmomenten. En je betaalt daar de hoofdprijs. Een alternatief is om bij aankomst zelf met een jerrycan naar een tankstation te rijden. Al verbieden sommige havens het gezeul met brandbare stoffen.

Tip 25: Geniet!

De belangrijkste tip als laatste. Geniet van deze vakantie, zeilen in Kroatië is een unieke ervaring. In een prachtig natuurgebied, naar romantische plaatsen, lekker eten, soms spartaans op jezelf en soms gezellig met de groep. En bovenal lekker sportief en ontspannen op het water.

Meer informatie over zeilen in Kroatië lees je op Zeilnet. En Kroatische Kust is een mooie site met veel informatie over deze prachtige omgeving.

Meer lezen?

• Alles wat je moet weten om je Vaarbewijs te halen
• Ankeren
• Aanmeren
• Varen in het donker