Hoe reageert je motorboot op het wieleffect?
Bootschroeven kunnen als de boot vooruit vaart linksom of rechtsom draaien. Hierbij treedt het wieleffect (ook wel schroefeffect genoemd) op. Door dit zijwaartse effect draait de achterkant van je boot een beetje naar links of naar rechts. Je kan handig gebruik maken van dit wieleffect bij het uitvoeren van een aantal manoeuvres. Zorg dus dat je weet wat voor type schroef jouw boot heeft.
Draairichting van de schroef
Een bootschroef is zo ontworpen dat deze voorwaartse kracht levert. Sommige schroeven draaien dan linksom (linkse schroef) en sommige rechtsom (rechtse schroef). Door de draaiing van de schroef treedt ter hoogte van de schroef ook een zijwaartse kracht op. De schroef wil een beetje -net als een wiel- ook zijwaarts door het water bewegen, dit heet het wieleffect.
Bij een rechtsdraaiende schroef gaat -bij het vooruit varen- de achterkant van het schip uitwijken naar stuurboord, waardoor de hele boot naar bakboord draait.
Doe de Vaarbewijs 1 Cursus bij Vaarbewijs Filmpjes om te leren hoe je het wieleffect kan gebruiken bij het uitvoeren van speciale manoeuvres.
Alles leren voor je Vaarbewijs 1?
- Wil je leren hoe je het wieleffect handig kan gebruiken bij manoeuvres?
- Weet je hoe je de draaiing van jouw schroef kan bepalen?
- Handige tips voor aankomen, wegvaren en ankeren?
Ook je Vaarbewijs 1 halen? Start nu direct!
Meer lezen?
Veel gestelde vragen
Het wieleffect, ook wel schroefeffect genoemd, is het verschijnsel dat er door een scheepsschroef een zijdelingse kracht op het achterschip wordt uitgeoefend. Deze kracht veroorzaakt een zijdelingse beweging van het achterschip .et verschijnsel dat de schroef van een boot een zijdelingse kracht op het achterschip uitoefent.
Dat is een bootschroef die bij het vooruit varen rechtsom draait.
Dat is een bootschroef die bij het vooruit varen linksom draait.
Bij een rechtsdraaiende schroef is bij vooruit varen de kortste draaicirkel linksom.
Een eenvoudige manier om te weten of je een linkse of rechtse schroef hebt, is door je boot te stoppen met de wind achter. Als de boot gestopt en stabiel ligt, geef dan even goed gas in achteruit. Als het achterschip naar bakboord wijkt, heb je een rechtse schroef.
Het wieleffect, ook wel schroefeffect genoemd, is het verschijnsel dat er door een scheepsschroef een zijdelingse kracht op het achterschip wordt uitgeoefend. Deze kracht veroorzaakt een zijdelingse beweging van het achterschip. Het wieleffect speelt geen rol als de boot stil ligt of als de motor niet draait.
Het wieleffect (ook wel schroefeffect genoemd) is het verschijnsel dat er door een scheepsschroef een zijdelingse kracht op het achterschip wordt uitgeoefend. Deze kracht veroorzaakt een zijdelingse beweging van het achterschip. Dit effect kan handig zijn bij het aanleggen, omdat het vooral merkbaar is bij het achteruitslaan van de schroef. Hierdoor kun je de kont van de boot naar de kant ‘trekken’.
Het wieleffect kan handig zijn bij het keren in smalle grachten waar je niet in één keer rond kunt. Met een rechtse schroef doe je dat over stuurboord en met een linkse schroef natuurlijk over bakboord.
Het wieleffect kan worden gecompenseerd door het roer te gebruiken. Als het achterschip bij achteruit varen de neiging heeft om naar stuurboord uit te wijken, dan vóórdat je gas geeft het roer naar bakboord leggen. Het kan heel goed zijn dat het roer het dan al heel snel van de wielwerking overneemt; geef dit even de tijd, om te zien of dit ook echt gebeurt. Neemt het roer het níet over en blijft het achterschip naar stuurboord trekken, zet de motor dan even kort met een beetje gas in zijn vooruit terwijl je ondertussen het roer heel snel naar stuurboord draait.
Als je weet welke kant je schroef optrekt, kun je dankbaar gebruik maken van het wieleffect bij het aanleggen. Als je sloep een rechtse schroef heeft, is afmeren over bakboord veelal het makkelijkst. Je vaart onder een hoek van 45 graden naar de aanlegplaats en het enige wat je moet doen is met het roer in de middenstand af en toe een klapje achteruit geven. Je achterschip zal naar bakboord draaien en je sloep vermindert tegelijkertijd vaart .
Als er geen wind of stroom staat, kun je nuttig gebruikmaken van het wieleffect. Bij een boot met een linksdraaiende schroef is het gemakkelijker om aan te leggen over stuurboord dan over bakboord. Bij een rechtsdraaiende schroef is dat natuurlijk precies andersom. Als je niet wilt dat het wieleffect een rol speelt bij het afmeren, kun je het roer gebruiken om de beweging van het achterschip te corrigeren. Als het achterschip bij achteruit varen de neiging heeft om naar stuurboord uit te wijken, dan vóórdat je gas geeft het roer naar bakboord leggen. Het kan heel goed zijn dat het roer het dan al heel snel van de wielwerking overneemt; geef dit even de tijd, om te zien of dit ook echt gebeurt. Neemt het roer het níet over en blijft het achterschip naar stuurboord trekken, zet de motor dan even kort met een beetje gas in zijn vooruit terwijl je ondertussen het roer heel snel naar stuurboord draait.
